XX w.

Środa, 18.01.2023 Jakub Wojas

Gdzie się podziała szlachta laudańska? Los Polaków na Litwie w dwudziestoleciu międzywojennym

Lauda – litewski region, który został unieśmiertelniony przez Henryka Sienkiewicza na kartach „Potopu”. To tu żyło liczne grono patriotycznie nastawionej drobnej szlachty, której przewodniczył ród Billewiczów. Po 1918 roku dla polskiej ludności tych ziem przyszły nie najlepsze czasy.

Poniedziałek, 20.06.2022 Jakub Wojas

Cud nad Odrą, czyli to cud, że wygraliśmy

O III powstaniu śląskim czasem się mówi, że był to „cud nad Odrą”. O ile w przypadku podobnego stwierdzenia dotyczącego bitwy warszawskiej jest to określenie przesadzone, to tutaj słowo „cud” jest jak najbardziej adekwatne. Biorąc pod uwagę fatalne dowodzenie, spory i słabość powstańców, to naprawdę cud, że to wszystko skończyło się dla Polski tak dobrze.

Poniedziałek, 11.04.2022 Sławomir Koper, Tomasz Stańczyk

Spirytyzm po polsku - zabawy w ducha w II RP

We wrześniu 1923 roku na Uniwersytecie Warszawskim odbył się II Międzynarodowy Kongres Badań Psychicznych. Głównym tematem konferencji były próby naukowego wyjaśnienia zjawisk niewyjaśnionych. Prelegentom towarzyszyły damy oraz dżentelmeni o zaskakujących umiejętnościach, na katedrze stały słoje z ektoplazmą, a sporym zainteresowaniem cieszyły się wymyślne przyrządy naukowe oraz fotografie astralne. W kongresie uczestniczyli także przedstawiciele polskiego rządu poważnie zainteresowani poruszanym zagadnieniem.

Poniedziałek, 28.03.2022 Krystian Skąpski

Kto zabił generała Świerczewskiego?

Według oficjalnej wersji byli to banderowcy, którzy 28 marca 1947 r. pod Jabłonkami w Bieszczadach zorganizowali zasadzkę na konwój, w którym jechał Karol Świerczewski. Od samego początku pojawiło się jednak sporo wątpliwości wokół tej śmierci.

Niedziela, 13.03.2022 Paweł Zawada

Wojna zimowa. Jak Finlandia obroniła się przed Sowietami

Wojna fińsko-sowiecka 1939-1940, zwana wojną zimową była starciem, w którym wydawało się, że Finowie nie mieli żadnych szans. Okazało się jednak, że niewielka, słabo uzbrojona armia fińska dowodzona przez marszałka Mannerheima jest dla Sowietów przeciwnikiem niezwykle groźnym.

Wtorek, 01.03.2022 Łukasz Gajda

Jak sądzono Wyklętych? Kulisy wymiaru sprawiedliwości stalinowskiej Polski

Najpierw tortury, wielomiesięczne śledztwa, a potem rozprawa, która w rzeczywistości była farsą – tak wyglądało sądzenie w czasach stalinowskich „wrogów ludu”. Zastanawiać może tylko, po co w totalitarnym państwie był potrzebny cały ten teatrzyk?

Czwartek, 16.12.2021 Andrzej Jaworski

Eligiusz N. - zabójca prezydenta Narutowicza

Trzy strzały. Jeden po drugim. Ciało postrzelonego osuwa się powoli na ziemię, a tłum wokół niego nieruchomieje. Zapada cisza, którą po chwili przerywają krzyki przerażenia. Jedynie jedna osoba stoi nadal nieruchomo i spokojnie. W ręku trzyma do góry uniesiony rewolwer. Tym gestem pokazuje, że to on jest mordercą.

Poniedziałek, 13.12.2021 Tomasz Boruta

Czy stan wojenny uchronił Polskę przed sowiecką interwencją?

Zwolennicy i twórcy stanu wojennego często usprawiedliwiają jego wprowadzenie obawą interwencji sowieckiej. Powtórka z Węgier '56 i Czechosłowacji '68 w wersji polskiej musi działać na wyobraźnie. Na ile jednak było to zagrożenie realne i czy rzeczywiście takie były motywacje gen. Jaruzelskiego i spółki?