XVI w.

Czwartek, 17.06.2021 Maciej Małyniuk

W ostatnim czasie popularne, przynajmniej w niektórych kręgach, stały się publikacje poświęcone pańszczyźnie i uciskowi feudalnemu w Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Niektóre z nich poziomem bzdur dorównują opowieściom o „Wielkiej Lechii”, dlatego postawiliśmy zebrać najpopularniejsze krążące na ten temat tezy i skonfrontować je z faktami.

Piątek, 12.02.2021 Tomasz Boruta

Kołtun – wstydliwa choroba Polaków?

Kołtun to choroba, która w historii medycyny najczęściej kojarzona jest z Polską. Chciałoby się dodać – niestety. Kołtun polski, czyli plica polonica to bowiem twardy zlep przesiąkniętych łojem włosów. Choroba świadczyła o braku higieny i zacofaniu pacjenta. Wedle obiegowej opinii niechlubną dla nas nazwę to schorzenie zawdzięcza właśnie temu, że to w naszym kraju występowało ono najczęściej. Tylko, że nie jest to prawdą.

Piątek, 06.03.2020 Jakub Wojas

Jak Warszawa nie stała się stolicą Polski, a stała się stolicą Rzeczypospolitej

Na pierwszy rzut oka powyższe zdanie może wydawać się kuriozalne, ale to pozory. Wedle oficjalnej wersji 18 marca 1596 roku król Zygmunt III Waza zdecydował o przeniesieniu stolicy Polski z Krakowa do Warszawy. W rzeczywistości stolica Mazowsza nigdy nie stała się stolicą Polski, istniejącej od czasów Mieszka, ale jeszcze zanim przeniósł się tam król ze swoim dworem, to Warszawa została stolicą Rzeczypospolitej.

Wtorek, 10.09.2019 Paweł Lipiec

Tajemniczy koniec Piastów mazowieckich

Równo 500 lat temu niewiele zapowiadało, że Księstwo Mazowieckie stanie się częścią Polski. Wprawdzie był to obszar lenny polskiego króla, jednak bezpośrednia władza należała tu do piastowskich książąt. W 1519 roku na tronie warszawskim zasiadał 19-letni książę Stanisław, a w rezerwie był młodszy od dwa lata Janusz. Mimo to nie minęło siedem wiosen, jak po Piastach mazowieckich i ich państwie pozostało jedynie wspomnienie.

Wtorek, 04.09.2018 Tomasz Boruta

Jak Szkoci emigrowali do Rzeczpospolitej

Niezrównany Henryk Sienkiewicz na kartach „Trylogii” wyraźnie zaznaczył obecność w I Rzeczpospolitej społeczności szkockiej. Szkotem jest obrońca Kamieńca Podolskiego Hassling-Kettling. Szkoci służą też na dworze księcia Janusza Radziwiłła. Może zastanawiać, jak tak zdawałoby się odległa nacja pojawiła się na ziemiach polsko-litewskich.

Środa, 29.08.2018 Kamil Byk

Korsarze polskich królów

Pomimo że przez większość swoich dziejów Polska miała dostęp do morza, to jakby ciągle była do tego morza zwrócona plecami. Szlachta nie garnęła się do morskiej służby i szczędzono pieniędzy na budowę floty z prawdziwego zdarzenia. Monarchowie musieli w takim wypadku ratować się czymś w rodzaju partnerstwa publiczno-prywatnego.

Wtorek, 10.07.2018 Piotr Antoniewski

Niedoszła ucieczka z Polski Zygmunta III Wazy

Wybór Zygmunta Wazy na tron polski wiązał się z nadzieją szlachty na odnowienie, przynajmniej po kądzieli, dynastii Jagiellonów. Pierwsze wrażenie, jakie zrobił szwedzki królewicz nie było jednak najlepsze. Szybko się też okazało, że może się powtórzyć historia ucieczki Henryka Walezego.

Poniedziałek, 23.04.2018 Antoni Bzowski

Czy sumy neapolitańskie uda się jeszcze odzyskać?

Pod pojęciem sum neapolitańskich rozumie się ogromne pieniądze nie do wyegzekwowania. A może jednak pożyczkę, którą niegdyś królowa Bona udzieliła królowi Hiszpanii Filipowi II Habsburgowi można jeszcze odzyskać?