"Chłopcy z Placu Broni" to niedługa lekturą, którą z pewnością warto poznać w każdym wieku. Książka porusza, daje wiele emocji i sprawia, ze trudno jest oderwać się od poznawania dalszych losów bohaterów. Co powinniśmy wiedzieć o tej historii? Dlaczego jest tak cenna dla czytelników?

Groby generałów i polityków, którzy mieli wpływ na przebieg II wojny światowej dawno porastają już mchem. Obecnie odchodzą na tamten świat również ostatni "zwykli" świadkowie, którzy mogą dać nam świadectwo o tamtych trudnych, a bardzo często tragicznych wydarzeniach. Ich wspomnienia są bezcenne, ponieważ tylko one pozwalają nam poznać i podjąć próbę zrozumienia losu ludności cywilnej. Naszym obowiązkiem jest więc bycie nośnikiem transmisyjnych dla tych informacji - utrwalenie i przekazanie kolejnym pokoleniom. To jednak żmudna i ciężka praca, która nie zawsze przynosi wielki splendor.

Z racji kolejnej rocznicy rzezi wołyńskiej tradycyjnie pojawiają się w Polsce oczekiwania, że Ukraina powinna nas przeprosić i uznać tę zbrodnię za ludobójstwo. Sęk w tym, że najprawdopodobniej NIGDY do tego nie dojdzie.

Prof. Grzegorz Motyka opatrzył swoją książkę „Akcja Wisła ‘47” podtytułem „komunistyczna czystka etniczna”. U niektórych wywołało to oburzenie. Głównie z dwóch powodów. Po pierwsze, w powszechnym przekonaniu czystka etniczna łączona jest z fizyczną eksterminacją, czym masowe wywózki ludności ukraińskiej w 1947 roku nie były. Po drugie, termin czystka etniczna jest także używany w odniesieniu do masowych mordów Polaków w południowo-wschodnich województwach II RP dokonanych przez Ukraińską Powstańczą Armię. Z uwagi na fakt, że pośrednim (tak, pośrednim) celem Akcji Wisła było zniszczenie banderowskiego podziemia w Polsce, to może to budować fałszywą symetrię między rzezią wołyńską a akcją „Wisła”.

Był on błędnym rycerzem, który zawsze stawiał na pierwszym miejscu sprawę polską, jak również germanofilem przesiąkniętym swoim doktrynerstwem do szpiku kości. Pomimo swoich kontrowersyjnych przekonań był to prawy i niesamowicie mądry człowiek. Został wspomniany przy okazji głośnej książki Piotra Zychowicza, który wraz z pracownikami ambasady oraz naukowcami odnowił nagrobek Studnickiego. Ta inicjatywa wywołała falę krytyki.

Historia i teraźniejszość to nowy przedmiot szkolny, który wchodzi do pierwszych klas liceów, techników oraz szkół branżowych I stopnia od 1 września 2022 r., zastępując na poziomie podstawowym wiedzę o społeczeństwie. Już wcześniej opinia publiczna miała okazję zapoznać się z jego podstawą programową, zaś na przełomie czerwca i lipca przez media przetoczyła się debata na temat książki „Historia i Teraźniejszość. Podręcznik dla liceów i techników. Klasa 1. 1945–1979” autorstwa prof. Wojciecha Roszkowskiego. Opracowaniu, cenionego skądinąd uczonego, przeciwnicy zarzucali braki merytoryczne, stronniczość, ideologizację oraz promocję partii rządzącej. Obrońcy z kolei kontrowali, wskazując że wreszcie młodzież będzie mogła zapoznać się z wieloma wydarzeniami z dziejów najnowszych, które do tej pory były fałszywie interpretowane lub skrzętnie pomijane w procesie dydaktycznym.

Rosyjska inwazja na Ukrainę i wiodąca polska pomoc dla tego państwa spowodowała, że zarówno nad Wisłą, jak i nad Dnieprem rozpoczęto dyskusje nad pogłębieniem współpracy pomiędzy obydwoma krajami. Impulsem do tego stały się niewątpliwie słowa ukraińskiego prezydenta przed polskim Zgromadzeniem Narodowym. Wołodymyr Zełeński stwierdził m.in. wtedy, że między Polską a Ukrainą „nie ma już żadnych granic”, a wraz z państwami bałtyckimi „jest nas 90 milionów” i „razem możemy wszystko”. W trakcie swojego wystąpienia przed ukraińskimi parlamentem wtórował mu prezydent Andrzej Duda, zapowiadając podpisanie nowego traktatu o wzajemnych stosunkach. Na tej podstawie w dyskursie publicznym pojawiły się pomysły pójścia jeszcze dalej: zawiązania polsko-ukraińskiej unii, a nawet federacji.

20 maja 2022 roku władze Lwowa zdecydowały o ponownym odsłonięciu rzeźb. Artykuł przedstawia przyczyny i przebieg sporu wokół nich.

Już od kilku lat lwy na Cmentarzu Orląt we Lwowie są zasłonięte płytami paździerzowymi. Sprawa kładzie się cieniem na relacjach polsko-ukraińskich i często jest wykorzystywana przez przeciwników współpracy z Ukrainą. Oburzonym na fakt zakrycia lwów często umyka jednak to, dlaczego akurat te posągi zostały zasłonięte.