XVII w.

Wtorek, 27.09.2022 Jakub Wojsza

Żadna inna jazda nie kojarzy się ze zwycięstwami Rzeczpospolitej tak jak husaria. Sukcesy odnosiła w chwilach największej świetności tego państwa, a jej upadek przypadł na lata największego kryzysu Polski i Litwy.

Piątek, 26.08.2022 Jakub Wojas

Prawdziwy Ketling – dlaczego wysadził twierdzę w Kamieńcu Podolskim?

Hassling-Ketling of Elgin, czyli po prostu Ketling jest jednym z głównych bohaterów ostatniej części Trylogii Henryka Sienkiewicza, „Pan Wołodyjowski”. Szkot służący Rzeczpospolitej, wierny przyjaciel tytułowego „małego rycerza” broni wraz z nim twierdzy w Kamieńcu Podolskim, a następnie ginie pod jej gruzami po samobójczym wysadzeniu zamkowych prochów. Powieściowy (i filmowy) Ketling ginie, gdyż do serca wziął sobie słowa ślubowania, że będzie bronił warowni do ostatniej kropli krwi. A jak to było naprawdę?

Wtorek, 23.11.2021 Piotr Antoniewski

Lisowczycy - staropolska jednostka specjalna

Obok husarii lisowczycy uchodzą za najlepszą jazdę w dziejach Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Ich sława sięgała po najdalsze krańce Europy. Straszono nimi dzieci w azjatyckiej części Rosji, a słynny Rembrandt namalował nawet obraz jednego z nich.

Niedziela, 10.10.2021 Jakub Wojas

Co przyniosło Rzeczpospolitej zwycięstwo pod Chocimiem z 1621 roku?

Bitwa pod Chocimiem z 1621 roku pozostaje chyba obecnie nieco w cieniu późniejszych zwycięstw wojsk polskich i litewskich. Jednak 400 lat temu to ta batalia uchodziła za jedno z największych sukcesów chrześcijaństwa. Skutki tego triumfy objawiły się też na bardzo wielu polach.

Wtorek, 28.09.2021 Jakub Wojas

Jak Tatarzy uratowali Rzeczpospolitą w czasie potopu

Relacje Polski z Chanatem Krymskim w XVII wieku nie jawią się najlepiej. Tatarzy regularnie najeżdżali ziemie Korony, uczestniczyli w wyprawach tureckich przeciwko Rzeczpospolitej, a w 1648 roku wspomogli powstanie kozackie Bohdana Chmielnickiego. Jednak w trakcie potopu było inaczej. Ich postawa okazała się kluczowa dla odparcia przez państwo polsko-litewskie szwedzkiego najazdu.

Poniedziałek, 28.06.2021 Antoni Bzowski

Bitwa pod Beresteczkiem – niewykorzystane zwycięstwo na własne życzenie

Trwająca trzy dni, od 28 do 30 czerwca 1651 roku, bitwa pod Beresteczkiem była bodaj największą batalią w XVII stuleciu. Szacuje się, że po stronie kozacko-tatarskiej stanęło około 100 tys. żołnierzy. Z kolei strona polsko-litewska zgromadziła przeciwko nim 70 tys. wojska. To wielkie starcie przyniosło zwycięstwo Rzeczpospolitej, ale pomimo tego później wcale nie nastąpiło oczekiwane całkowite zduszenie trwającej od 1648 roku rebelii Bohdana Chmielnickiego.

Czwartek, 06.05.2021 Krzysztof Nieczypor

Jak Rzeczpospolita straciła metropolię kijowską

W 1685 roku biskup Gedeon opuścił Rzeczpospolitą i udał się na Kreml rozpoczynając proces podporządkowywania metropolii kijowskiej Patriarchatowi Moskiewskiemu. Nikt go w porę nie zatrzymał, dlatego dziś dokonującemu się rozłamowi w łonie Kościoła prawosławnego możemy się jedynie przyglądać.

Wtorek, 02.02.2021 Maciej Małyniuk

Kozacy rejestrowi i rejestr kozacki – lekarstwo gorsze od choroby?

Powiększenie rejestru było jednym z głównych postulatów w większości powstań kozackich. Jednak sam rejestr powstał, by właśnie rozwiązać problem Zaporożców, a potem by trzymać tych niespokojnych ludzi w ryzach. Lecz coś musiało pójść nie tak.