Przedstawiamy wyniki kolejnej naszej ankiety. Tym razem pytaliśmy o kraj, który był największym zagrożeniem dla Polski.

W 1911 roku wyszedł na jaw romans Marii Curie-Skłodowskiej z francuskim fizykiem Paulem Langevinem. Polska noblistka była już wtedy wdową, ale jej wybranek miał rodzinę. Wybuchł skandal, który opisuje w swojej książce „Nobliści-skandaliści” Sławomir Koper.

Pomimo ostatecznie negatywnej oceny wystawionej przez historię, Władysława Gomułkę często postrzega się w kategoriach komunisty, ale jednocześnie patrioty. Choć potępia się go za tłumienie protestów w 1968 i 1970 roku, to docenia się jego przywództwo kontrolowanej rewolucji w 1956 roku i wysiłki w sprawie zagwarantowania Polsce praw do zachodniej granicy. Co wnikliwsi zwrócą uwagę, że potrafił zwyzywać sowieckich przywódców i chciał budować polską, a nie sowiecką wersję komunizmu. Na tym tle słowa, jakie wypowiedział w czerwcu w 1945 roku w Moskwie stawiają go w dużo mniej przyjemnym świetle.

Rzeczpospolita Obojga Narodów była pełna barwnych osobowości, które potrafiły łączyć w sobie fantazję, przepych, okrucieństwo z oddaniem ojczyźnie. Taką niezwykła mieszankę stanowił m.in. Jan Sobiepan Zamoyski.

W zapowiedziach do filmu „Legiony” można by zamieścić hasło: „Twórcy Smoleńska przedstawiają…”, gdyż za obydwiema produkcjami, przynajmniej częściowo, stoją te same osoby. Czy poziom artystyczny obydwu filmów jest zatem podobny? Nie, „Legiony” są filmem lepszym. Odrobinę lepszym.

Film „Piłsudski” w reżyserii Michała Rosy promuje hasło: „To nie miało prawa się stać”. Przed premierą niektórzy z przekąsem przerabiali je na: „Borys Szyc jako Piłsudski – to nie miało prawa się stać”. A jednak! Stało się. I bardzo dobrze!

Równo 500 lat temu niewiele zapowiadało, że Księstwo Mazowieckie stanie się częścią Polski. Wprawdzie był to obszar lenny polskiego króla, jednak bezpośrednia władza należała tu do piastowskich książąt. W 1519 roku na tronie warszawskim zasiadał 19-letni książę Stanisław, a w rezerwie był młodszy od dwa lata Janusz. Mimo to nie minęło siedem wiosen, jak po Piastach mazowieckich i ich państwie pozostało jedynie wspomnienie.

Jednym z ważniejszych epizodów powstania Chmielnickiego było oblężenie Zamościa w 1648 roku. Wydarzenie to barwnie jest przywoływane w niedawno wydanej książce autorstwa Alex Vastatrix i Waldemara Bednaruka -„Harem”, której fragmenty publikujemy.