Rosja bardzo często, gdy przypomina się jej brak rozliczenia zbrodni katyńskiej, wypomina Polsce tragiczny los jeńców sowieckich, podczas wojny polsko-bolszewickiej. W polskich obozach jenieckich miało wtedy zginąć ok. 20 tys. czerwonoarmistów. Tylko czy była to zbrodnia równa Katyniowi?

12 sierpnia 1920 roku w gmachu Prezydium Rady Ministrów dochodzi do spotkania premiera Wincentego Witosa z marszałkiem Józefem Piłsudskim. Komendant wręcza szefowi rządu swoją dymisję z funkcji Naczelnika Państwa i Naczelnego Wodza. Trwa wojna z bolszewikami, wróg naciera na stolicę i nagle tracimy głównodowodzącego?

14 sierpnia 1920 roku endecki dziennikarz Stanisław Stroński użył na łamach dziennika „Rzeczpospolita” po raz pierwszy pojęcia „cud Wisły”. W wersji „cud nad Wisłą” określenie to stało się synonimem bitwy warszawskiej. Ale czy rzeczywiście 1920 roku tylko cud mógł nas uratować?

W okolicach 1 sierpnia zawsze toczy się dyskusja na temat słuszności decyzji o wybuchu powstania warszawskiego. Wśród argumentów apologetów zrywu z 1944 roku pojawia się niekiedy twierdzenie, że gdyby w 1920 roku bitwa warszawska została przegrana, to zapewne tzw. dzisiejsi realiści odsądzaliby Józefa Piłsudskiego od czci i wiary, tak jak to teraz czynią z Tadeuszem Borem-Komorowski czy Leopoldem Okulickim. Czy rzeczywiście decyzja o stawieniu oporu Armii Czerwonej w 1920 roku była tak samo ryzykowana jak wszczęcie powstania w Warszawie 24 lata później?

Zdanie „Rosja nigdy nie jest ani tak silna, ani tak słaba jak się wydaje” powtarzane jest zawsze przy jakimkolwiek kryzysie związanym z Rosją. Dotyczy to zarówno jej wojen, jak i wewnętrznych zawirowań. Nietrudno zauważyć, że są to sytuacje dosyć częste.

19 września 1919 roku do Mińska przybywa Józef Piłsudski. Tłumy Polaków, Żydów i Białorusinów wiwatują na ulicach miasta. Uroczyste msze dziękczynne odprawiane są zarówno w kościele, jak i cerkwi prawosławnej. Wieczorem w Domu Szlacheckim dochodzi do spotkania Naczelnika z przedstawicielami społeczności polskiej, żydowskiej, muzułmańskiej i białoruskiej. Naczelny Wódz przemawiając w języku białoruskim obiecuje tej ziemi autonomię w zamian za lojalność dla wspólnej Rzeczypospolitej.

Pomimo bliskości geograficznej, kulturowej i historycznej Białoruś jest dla wielu Polaków terra incognita. Jest to biała plama na wschodzie między Ukrainą a Litwą. Nie ciągną tu rzesze turystów z Polski. Nawet nostalgiczne wycieczki kresowe kierują się głównie na Lwów lub Wilno, pozostawiając Białoruś na uboczu.

Wokół powstania warszawskiego toczą się nieustanne spory. Wielki zryw, który miał wyzwolić stolicę Polski pochłonął życie 200 tysięcy Polaków. Doszło również do zniszczenia najcenniejszej części zabudowy Warszawy. Dlaczego podjęto decyzję o rozpoczęciu walk przez nieuzbrojone oddziały Armii Krajowej? Jaki wpływ na to miały obce służby specjalne?