Reszel jest urokliwym i spokojny miasteczkiem na samej granicy Warmii i Mazur. Ten urok spowodował, że był on pierwszym miastem zaliczonym do ruchu citaslow – powolnych miast, gdzie można odpocząć od zgiełku i zabiegania otaczającego świata. W przeszłości nie zawsze było jednak tu tak spokojnie.

Antymuzułmańskie nastroje spowodowane m.in. przestępstwami dokonywanymi przez wyznawców Allaha nie są tylko domeną naszych czasów. W swojej historii Polska miała już problem ze społecznością islamską i, by było ciekawiej, byli to uchodźcy. Reakcja niewiele różniła się od postawy nam współczesnych. Doprowadziło to do tragedii, ale obydwie strony potrafiły wyciągnąć z tego wnioski na przyszłość.

Spośród wszystkich najważniejszych polskich kronikarzy, to właśnie o tym pierwszym wiemy najmniej. O to, kim był i skąd pochodził Anonim zwany Gallem historycy spierają się do dziś.

To właśnie Zagłębie Dąbrowskie miało być, według planów Józefa Piłsudskiego, miejscem, w którym po wybuchu konfliktu zbrojnego – pierwszej wojny światowej, rozpocznie się powstanie. Miało ono zapoczątkować zbrojną walkę Polaków o odzyskanie przez kraj niepodległości.

W kontekście powstania warszawskiego jak nigdy widać odzwierciedlenie często powtarzanego w Polsce powiedzenia, że społeczeństwo się sprawdziło, ale elity zawiodły. Nie można bowiem nic zarzucić idącym na barykady, walczącym bez broni, którzy chcą pokonać znienawidzonego okupanta i być gospodarzem we własnym kraju. Co innego wodzowie, którzy nie dali jakichkolwiek szans, by te cele mogły się ziścić. Najsmutniejsze jednak jest to, że to nie pierwsza taka sytuacja w naszej historii.

W dyskusji na temat powstania warszawskiego najczęściej krąży się wokół pytania, czy musiało ono wybuchnąć? Jedni twierdzą, że było nieuchronne, inni że AK było wojskiem i wyraźny rozkaz zapobiegłby tragedii. Jest to dyskusja dość zero-jedynkowa, jakby decyzja o wybuchu była równoznaczna z zrównaniem Warszawy z ziemią, a zatrzymanie całej akcji pozwoliłoby na uniknięcie tego losu. Pomiędzy tymi dwoma skrajnościami istniały tymczasem opcje pośrednie, jak ta, że powstanie wprawdzie wybucha, ale zaraz się kończy.

O królu Janie Kazimierzu krążą różne opinie. Chyba więcej szacunku zyskał już po odejściu z tego łez padołu niż za swego życia i panowania. W Trylogii Henryka Sienkiewicza ostatni Waza był mężem stanu, który wnikliwie charakteryzował bolączki Rzeczpospolitej. Współcześni mu byli bardziej skłonni odczytywać jego łacińskie inicjały ICR (Ioannis Casiirus Rex) jako Initium Calamitatis Regin, czyli początek nieszczęść królestwa. Pod koniec panowania tak wszyscy mieli go już dość, że się tylko modlili, żeby po prostu sobie poszedł, gdzieś daleko.

Michała Drzymałę i jego wóz każdy powinien znać przynajmniej ze szkoły jako symbol polskiej pomysłowości w walce z pruskim zaborcą. Jego prawdziwa historia odbiega jednak znacząco od obrazu ze szkolnych czytanek, a jego protest był popierany nie tylko przez patriotycznie nastawionych Polaków, ale też sporo Niemców.