17 czerwca br. premierzy Macedonii i Grecji, Zoran Zaev i Alexis Tsipras, podpisali porozumienie dotyczące nazwy tego pierwszego państwa. Wielu ma nadzieję, że w ten sposób zakończy się wieloletni spór, w który miesza się polityka z historią. Czy tak będzie? Wątpię.

29 lat wydaje się być okresem, w którym człowiek jest już osobą dojrzałą, która wie czego chce i wie jak to osiągnąć. Teoretycznie z państwami powinno być podobnie. Niestety, III Rzeczpospolita nie zalicza się do tej kategorii.

Dla wielu splendor monarchii ma nieodparty urok, którego można tylko pozazdrościć mieszkańcom Wysp Brytyjskich. Nie brakuje jednak też takich, dla których monarchia to przeżytek, czego najlepszym przykładem mają być właśnie współczesne królestwa, w których królowie są pozbawieni jakichkolwiek realnych kompetencji. A może są dziś jeszcze jakieś wymierne korzyści z ustroju monarchicznego?

Polacy pod względem postrzegania Czechów dzielą się na dwa obozy. Dla jednych Czesi to „pepiki”, Szwejki, którzy do bitki nie są skorzy, ale do popitki (najlepiej piwnej), to już tak. Świadczyć o tym ma chociażby dwukrotne, w 1938/39 i 1968 r., poddanie tego kraju bez walki. To jest taka sympatyczniejsza wersja „tchórzliwych Francuzów”. Inni, gdy słyszą takie rzeczy oburzają się i przywołują szereg czeskich osiągnięć militarnych, jak choćby te z czasów średniowiecza. Ale tak naprawdę, to w tym sporze obydwie strony mają rację.

Wkroczenie Armii Czerwonej w nocy z 3 na 4 stycznia 1944 roku na tereny okupowanej przez III Rzeszę Polski stało się początkiem wydarzenia, które dziś pozostaje jedną z głównych osi sporu o historię pomiędzy Polakami i Rosjanami. Czy jednak 1945 rok naprawdę przyniósł Polsce wyzwolenie od faszyzmu i oddał Polakom wolność?

Gdy 8 maja 1945 r. na ulicach Paryża czy Londynu ludzie tańczyli ze szczęścia, a nad ich głowami strzelały korki od szampana i fajerwerki, to w Polsce ta sama radość była podszyta niepokojem i ciągłym strachem o dalszą przyszłość. Dla wielu bowiem wojna trwała nadal, a ta jej część, która się właśnie się kończyła była okupiona potężnymi stratami.

Czy zdrajcom ojczyzny można stawiać pomniki? Czy gwałciciel może być patronem szkół? Czy nazwiskiem mordercy kobiet i dzieci można nazywać ulice i place? Odruchową odpowiedzią na te wszystkie pytania jest oczywiście: nie. Ale jeżeli przeglądniemy życiorysy naszych bohaterów, to właśnie takie postacie możemy wśród nich znaleźć.

W kultowym serialu „Alternatywy 4” jest taka scena, gdy „gospodarz domu” Stanisław Anioł rozmawia z dzielnicowym, którego zagrał reżyser serialu Stanisław Bareja. Milicjant upomina Anioła o konieczności wywieszenia flagi na 1 maja i jej ściągnięciu do wieczora 2 maja, żeby „nie wypłowiała”. Dzisiaj raczej sytuacja jest odwrotna. Flaga jeśli jest już wywieszana to od 2 maja, natomiast Święto Pracy stało się zbyt kontrowersyjne.