Premium

Środa, 15.07.2020 Łukasz Marczyk

Bitwa pod Grunwaldem – litewskie zwycięstwo?

W Polsce za sprawą Jana Długosza utrwaliła się opinia o bitwie pod Grunwaldem jako niewykorzystanym zwycięstwie. Ale batalia ta nie była jednak jedynie zwycięstwem polskim, lecz także litewskim, a to już może zmieniać perspektywę. Dziś na Litwie bowiem ranga rocznicy tego wydarzenia jest być może nawet większa niż w naszym kraju. Czy zatem zaiste więcej korzyści z tej wiktorii wyciągnęło Wielkie Księstwo Litewskie?

Sobota, 11.07.2020 Jakub Wojas

Kresy – źródło potęgi czy upadku?

Chociaż niemal cała moja rodziny wywodzi się z obszarów, które po II wojnie światowej znalazły się w granicach ZSRR, to praktycznie nigdy w domu nie mówiło się o tych terenach per „Kresy”. W tym kontekście padały raczej określenia „Wschód”: przyjechaliśmy ze Wschodu, oni też są ze Wschodu, tam na Wschodzie zostawiliśmy. To też słowo „Kresy” wydawało mi się zawsze sztucznym konstruktem, bo gdzież one niby leżą, skoro osoby pochodzące z przygranicznych miejscowości II RP ani trochę nie utożsamiają się z tym pojęciem?

Środa, 08.07.2020 Antoni Bzowski

Rzeczypospolita Zamorskich Narodów – kolonie I RP

Nie da się ukryć, że doświadczenia I Rzeczypospolitej w zdobywaniu zamorskich krain są nad wyraz skromne, niemniej one są. I nawet niewiele brakowało, by w Gujanie czy Wenezueli mówiono dziś po polsku.

Poniedziałek, 15.06.2020 Łukasz Marczyk

Imperium Jagiellonów nigdy nie istniało!

Do rzekomego imperium stworzonego w Europie Środkowej przez dynastię Jagiellonów odwołują się politycy co najmniej od czasów międzywojennych. W nawiązaniu do tego konstruktu planuje się coraz to nowsze wersje Międzymorza czy Trójmorza. Jednak Imperium Jagiellonów w przypisywanym jej znaczeniu tak naprawdę nigdy nie istniało.

Czwartek, 04.06.2020 Jakub Wojas

Syndrom Trianon - bóle fantomowe węgierskiego imperium

4 czerwca 1920 roku o godzinie 16:32 okazało się kto tak naprawdę przegrał I wojnę światową. W pałacu Grand Trianon w Paryżu został podpisany traktat pokojowy między Ententą a Królestwem Węgier. Delegacja węgierska nie była nawet w stanie złożyć podpisu. Nic dziwnego – warunki narzucone Węgrom oznaczały dla nich największą tragedię w dziejach i traumę na dziesięciolecia.

Piątek, 22.05.2020 Jakub Wojas

Austro-Węgro-Polska – nierealny projekt politycznych realistów

Na południu Polski nawet do dziś można odczuć swego rodzaju sentyment za okresem wielonarodowej monarchii austro-węgierskiej. Modne są tu knajpy stylizowane na ten okres. W niektórych domach pojawiają się wizerunki cesarza Franciszka Józefa. Zapewne jest to skutek tego, że na przełomie XIX i XX wieku Polacy właśnie w zaborze austriackim mieli najwięcej swobód, ale czy w związku z tym należało z tym państwem wiązać jakieś większe nadzieje?

Piątek, 08.05.2020 Maciej Łuski

Prawdziwy koniec wielkiej wojny, czyli kiedy tak naprawdę zakończyła się w Polsce II wojna światowa

Późnym wieczorem 8 maja 1945 roku w podberlińskim Karlshorst podpisano akt bezwarunkowej kapitulacji Niemiec. Właściwie była to powtórka z ceremonii, jakiej dokonano dzień wcześniej we francuskim Reims. Tu jednak ranga była niższa, dlatego Sowieci zażądali ponownego złożenia podpisów. Niemniej walki na froncie miały zakończyć się o godzinie 23:01, ale tak się nie stało.

Piątek, 01.05.2020 Jakub Wojas

Rewolucja 1905 – najważniejsze z powstań?

Wydarzenia z lat 1904-1907, które rozegrały się na terenie dawnego Królestwa Polskiego określa się czasem mianem pierwszej rewolucji i czwartego powstania. Była to bowiem hybryda. Nie znajdziemy tu bitew, jednolitego dowództwa, a za to strajki i demonstracje robotnicze. Jednak był to pierwszy od niemal wieku raz, gdy sprawa polska zyskała, a nie straciła na buncie przeciw zaborcy.